Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του έφτασαν τη Δευτέρα 18/8 στην Ουάσιγκτον με αγωνία να μάθουν τι ακριβώς υποσχέθηκε ο Ντόναλντ Τραμπ στον Βλαντίμιρ Πούτιν στη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας, αλλά και με φόβο ότι θα πιεστεί το Κίεβο σε δυσάρεστες παραχωρήσεις.
Ο Τραμπ θα φιλοξενήσει τον Ζελένσκι και Ευρωπαίους ηγέτες για να παρουσιάσει τους όρους μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας που συζήτησε με τον Ρώσο πρόεδρο την περασμένη Παρασκευή. Ενώ οι ΗΠΑ αναμένεται να επικεντρωθούν στις εδαφικές παραχωρήσεις που απαιτεί η Μόσχα, η Ουκρανία θα επιδιώξει συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας, σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει το θέμα.
Η αβεβαιότητα βαραίνει τους συμμάχους, οι οποίοι έχουν ελάχιστα περιθώρια να αντικρούσουν τις απαιτήσεις του Τραμπ, και παραμένουν δύσπιστοι για το κατά πόσο ο Πούτιν θέλει πραγματικά ειρήνη. Ένα ακόμη εμπόδιο είναι ο ίδιος ο Τραμπ: επιθυμεί μια γρήγορη συμφωνία, αλλά δεν έχει δώσει σαφές σχέδιο για το πώς θα επιτευχθεί.
Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε σε ηγέτες το Σαββατοκύριακο ότι είναι ανοιχτός στη συμμετοχή των ΗΠΑ σε εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία. Παράλληλα, τόνισε ότι θέλει να υπάρξει συμφωνία άμεσα και ότι θα πιέσει το Κίεβο να δεχθεί, με στόχο μια συνάντηση Πούτιν - Ζελένσκι εντός της εβδομάδας. Χρονοδιάγραμμα που οι περισσότεροι Ευρωπαίοι θεωρούν υπερβολικά βιαστικό, δεδομένων των εκκρεμοτήτων.
Σύμφωνα με πηγές, ο Τραμπ αποκάλυψε στοιχεία των συνομιλιών του με τον Πούτιν σε τηλεφωνικές επικοινωνίες με Ευρωπαίους, χωρίς όμως λεπτομέρειες. Ευρωπαίοι διπλωμάτες εξέφρασαν ιδιωτικά την απογοήτευσή τους, υπογραμμίζοντας ότι ο Ρώσος ηγέτης φαίνεται να αποκόμισε τα περισσότερα οφέλη από τη σύνοδο.
«Ο Ζελένσκι μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία σχεδόν αμέσως, αν θέλει, ή να συνεχίσει να πολεμά», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social. Υπονόησε ότι η Κριμαία δεν θα επιστραφεί και ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις. Ωστόσο, η ομάδα του Τραμπ προσπάθησε να μετριάσει τις προσδοκίες για άμεση λύση. «Απέχουμε πολύ ακόμη», δήλωσε ο ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, που συμμετείχε στη σύνοδο, στο Fox News την Κυριακή. «Δεν βρισκόμαστε στο χείλος μιας συμφωνίας ειρήνης. Αλλά πιστεύω ότι σημειώθηκε πρόοδος».
Το Σαββατοκύριακο ο Τραμπ απέφυγε δηλώσεις για το περιεχόμενο της συνάντησης με τον Πούτιν, προτιμώντας να παίξει γκολφ. Στο Truth Social κατηγόρησε τα ΜΜΕ ότι «διαστρεβλώνουν την αλήθεια» και επέμεινε ότι είχε «μια εξαιρετική συνάντηση στην Αλάσκα για τον ανόητο πόλεμο του Μπάιντεν, έναν πόλεμο που δεν έπρεπε ποτέ να έχει συμβεί».
Σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις, ο Ρούμπιο διευκρίνισε ότι η Δευτέρα θα επικεντρωθεί στις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της αμερικανικής συνεισφοράς. Πρόσθεσε πως οι ΗΠΑ έχουν ελάχιστα να χάσουν αν οι συνομιλίες αποτύχουν - υπονοώντας ότι ο Τραμπ ίσως αποστασιοποιηθεί πλήρως από τον πόλεμο.
Το διακύβευμα της συνόδου για την Ουκρανία
Η Ρωσία συνεχίζει να καταγράφει αργές αλλά σταθερές προελάσεις στην ανατολική Ουκρανία, ενώ η Ευρώπη ενδέχεται να δυσκολευτεί να καλύψει το κενό σε όπλα και πυρομαχικά μετά τη μείωση της αμερικανικής βοήθειας.
Στις κλήσεις του, ο Τραμπ ανέφερε ότι ο Πούτιν ζητά την πλήρη παραχώρηση του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ) - απαίτηση που επανέρχεται - κάτι που θα έδινε στη Ρωσία μια νίκη που δεν πέτυχε στρατιωτικά από το 2014, παρά τις ισχυρές ουκρανικές άμυνες στην περιοχή. Η Μόσχα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα σταματούσε να διεκδικεί περαιτέρω εδάφη στη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, παγώνοντας τις γραμμές αντιπαράθεσης στη σημερινή τους μορφή, ενώ θα μπορούσε να αποσύρει δυνάμεις από μικρούς θύλακες στο βορειοανατολικό μέτωπο.
Ένα τέτοιο «ανταλλακτικό πακέτο» γης, που φέρεται να εξετάζει ο Τραμπ, θα ήταν εμφανώς υπέρ της Ρωσίας, καθώς θα κατοχύρωνε εδάφη που δεν έχει καταλάβει στρατιωτικά, προσφέροντας μόνο μικρές παραχωρήσεις εκ μέρους της.
«Αν είμαστε αδύναμοι απέναντι στη Ρωσία σήμερα, προετοιμάζουμε τις συγκρούσεις του αύριο - που θα πλήξουν τους Ουκρανούς και ενδεχομένως κι εμάς, σε μια εποχή που η χώρα μας συνεχίζει να δέχεται κυβερνοεπιθέσεις», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, που θα παραστεί επίσης στη συνάντηση της Ουάσιγκτον.
Πιθανές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, που συμμετείχε επίσης στη σύνοδο, είπε στο CNN ότι «φτάσαμε σε μια συμφωνία ώστε οι ΗΠΑ και άλλες χώρες να μπορούσαν να προσφέρουν στην Ουκρανία μια διατύπωση παρόμοια με το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ».
Πρόκειται για τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της Συμμαχίας, η οποία υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να ανταποκριθούν αν ένα από αυτά δεχθεί επίθεση. Παρόμοια πρόταση είχε καταθέσει τον Μάρτιο και η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, αν και ο Γουίτκοφ δεν έδωσε λεπτομέρειες για το είδος των εγγυήσεων. Οι ΗΠΑ έχουν αποκλείσει την πλήρη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Μια τέτοια συμφωνία θα ήταν σημαντική, αλλά θα απαιτούσε αμερικανική εμπλοκή, σημείωσε ο Τζον Χερμπστ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία και νυν διευθυντής στο Atlantic Council. «Τα ευρωπαϊκά στρατεύματα, τουλάχιστον, θα χρειαστούν αμερικανικές πληροφορίες και υποστήριξη σε logistics», είπε χαρακτηριστικά.
Πηγή: lifo.gr